Zabytki w Rzeszowie? To nie tylko zamek, trasa i starówka

Lista miejsc i obiektów wpisanych do ewidencji zabytków w Rzeszowie liczy ponad... tysiąc pozycji. Wśród nich są oczywiście te miejsca, które polecilibyśmy każdemu turyście: zamek, ratusz, trasa podziemna, kamienice na starówce, itd. Znajduje się tam jednak również mnóstwo punktów, których o status zabytku raczej się nie podejrzewa. Za większością z nich stoi jakiś fragment historii naszego miasta. Historii, której w szkołach - niestety - się nie uczy, a warto ją poznać.

Zobacz też: 10 rzeszowskich zabytków, o których nie miałeś pojęcia

Uroczy zabytek

Ulica Poznańska, rozciągająca się na tyłach Politechniki Rzeszowskiej. To urokliwa cicha okolica zabudowana przed wojną charakterystycznymi bliźniakami przeznaczonymi dla pracowników Fabryki Obrabiarek Cegielskiego. Na listę rzeszowskich zabytków wpisany jest układ przestrzenny tego osiedla, które wybudowano wg projektu Kazimierza Dziewońskiego i Władysława Śmigielskiego. Podczas spaceru można dostrzec jeszcze gdzieniegdzie historyczne tabliczki z nazwą fabryki, w której pracowali jej mieszkańcy. Przy okazji warto też skręcić w ulicę Wielkopolską - również wpisaną na listę.

W cieniu socrealizmu

Bardzo ciekawym i naszpikowanym (!) zabytkami miejscem są też skupiska bloków ulokowane wzdłuż ul. Dąbrowskiego. Np. pierwsze i jedyne takie w mieście, zbudowane w stylu socrealistycznym. Perełką w samym jego środku jest dawny dom kultury, czyli popularna „Mewa”. Do rejestru rzeszowskich zabytków wpisany jest zarówno cały budynek, jak i osobno charakterystyczne tarasy rozciągające się wokół. Historia obiektu jest bardzo ciekawa - dość powiedzieć, że pierwotnie projektowano go dla Łodzi. A jeśli jego architekturze przyjrzymy się z bliska, dostrzeżemy pewne... egipskie wpływy.

Na listę zabytków wpisany jest też m.in. układ osiedla mieszkaniowego budowanego jeszcze przed wojną dla pracowników WSK (ul. Bohaterów Westerplatte), dawne wille dyrektorskie znajdujące się przy ul. Niedzielskiego, a także budynek Komendy Wojewódzkiej Policji, szkoła podstawowa numer 10, czy też pewien blok położony przy ul. Hetmańskiej, który w ciągu zabudowy wyróżnia się charakterystycznym łukowym przejściem i niewielką jakby „wieżyczką” na dachu. Zgodnie z nigdy niezrealizowanym projektem, blok ten miał być połączony osią zieleni z komendą. Po wielkich planach pozostał jednak tylko ten łuk.

Tropem historii

Takich historii i ciekawostek związanych z miejscami, których w codziennym pośpiechu już nawet nie dostrzegamy, jest znacznie więcej. Pierwszą dziesiątkę nieznanych, nietypowych, zaskakujących zabytków i ich historie, można znaleźć już w tutaj. Wkrótce pojawią się kolejne; zachęcamy też Czytelników do współtworzenia tej opowieści.