Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Wakacje z duchami: Zamek w Rudzie Śląskiej, czyli gdzie Godula schował skarb

Teresa Semik
Tak wyglądał  zamek-dwór Ballestremów w Rudzie Śląskiej na początku  minionego wieku. Dziś w ruinie.
Tak wyglądał zamek-dwór Ballestremów w Rudzie Śląskiej na początku minionego wieku. Dziś w ruinie. fot. Arkadiusz Gola.
Po zamku w Rudzie Śląskiej zostały smętne resztki. Fragmenty kamiennego muru porosły drzewa, a wejście do podziemnej niszy tarasują porzucone śmieci. Czy odsłoniętym wciąż dołem można przejść aż do sąsiednich Biskupic, obecnie dzielnicy Zabrza? I jakie są szanse odnalezienia tam skarbu Karola Goduli, "króla cynku", jak go nazywano?

Był człowiekiem równie tajemniczym jak jego ogromny majątek. Mieszkał w ostatnich latach swojego życia w drewnianej chacie wzniesionej w 1809 roku obok zamku-dworu. Stąd przypuszczenie, że może ukrył swoje bogactwa w tajemnym przejściu między Rudą a Biskupicami.

- Podziemne tunele prowadzące z zamków to nic nadzwyczajnego. Żłobiono je dla bezpieczeństwa od czasów średniowiecza. Możliwe więc, że taki tunel połączył Rudę z Biskupicami - mówi Jacek Pierzak, wojewódzki konserwator zabytków archeologicznych w Katowicach.

Zdaniem Tadeusza Kostonia, architekta miejskiego, pod-ziemne przejście może liczyć nawet 700 m. Sam jeszcze w latach 60. ubiegłego wieku wchodził do tego lochu na odległość nawet kilkudziesięciu metrów.

- Nie wiemy, w którym miejscu w Biskupicach było wyjście, prawdopodobnie przy kościele - dodaje Kostoń. - Są mapy tego miejsca, więc odtworzenie podziemnej komunikacji jest możliwe.

O zamku w Rudzie Śląskiej datowanym dotąd na początek XV wieku wiemy niewiele. Jacek Pierzak przypuszcza, że mógł być starszy, na co wskazują odnalezione w tej okolicy fragmenty ceramiki średniowiecznej. Dopiero badania archeologiczne pozwolą zweryfikować tę wiedzę. Od dawien dawna krążą pogłoski, że rudzki zamek ufundowali templariusze, ale Adam K. Podgórski, autor wielu historycznych publikacji, sprzeciwia się tym rewelacjom.

- To wymysł ludzi. Potężny zakon nigdy nie dotarł na Górny Śląsk - twierdzi kategorycznie.

Wiemy na pewno, że zamek został przebudowany na przełomie wieku XVII i XVIII, kiedy przeszedł w ręce Ballestremów, śląskiej rodziny arystokratycznej wywodzącej się z północnych Włoch. Ostatni kształt nadano mu około 1900 roku. Zachowały się mapy oraz ikonografia z tego okresu. Teoretycznie jest więc możliwość odbudowania zamku. Taką ewentualność przewiduje Fundacja Zamek Chudów, która z początkiem tego roku otrzymała od władz miasta teren z resztkami zamku oraz działką po dawnej chacie Goduli. W ciągu pięciu lat odtworzony zostanie dom wybitnego śląskiego przemysłowca, w którym planuje się otwarcie muzeum oraz centrum spotkań biznesowych.

Andrzej Sośnierz z Fundacji Zamek Chudów zapowiedział, że zamierzają poprawić także kondycję zamku-dworu Ballestremów, ale te prace są uzależnione od wyników badań archeologicznych.

Jeszcze pół wieku temu zarówno w zamku-dworze, jak i chacie Goduli były mieszkania komunalne. Dziś hula między drzewami wiatr i miejscowi złodzieje. Nieraz policja szukała w podziemnej niszy łupów włamywaczy. Jakie są szanse, by przy okazji tych inwestycji odnaleźć talary Goduli?

- Myślę, że niewielkie - twierdzi Adam K. Podgórski. - Godula był ekonomistą. Nie trzymał pieniędzy pod łóżkiem, tylko inwestował. Poszukiwacze skarbów chcą, żeby było inaczej.

Bogactwo Goduli wciąż rozpala emocje. W dniu śmierci w 1848 r. na majątek Goduli składało się: 19 kopalń galmanu, 40 kopalń węgla kamiennego, 3 huty cynku, do tego majątki ziemskie w Orzegowie, Szombierkach, Bujakowie i Bobrku. Wszystkie te dobra przekazał niespokrewnionej z nim biednej sierocie. Był przysłowiowym golcem, ale dzięki inteligencji szybko awansował na zarządcę dóbr hrabiego Ballestrema. Po nocach zajęty badaniami chemicznymi niczym średniowieczny alchemik wzbudzał postrach i zaciekawienie. Przypisywano mu konszachty z diabłem, który pomagał mu pomnażać fortunę. Dlatego ludzie omijali go wielkim łukiem, a gdy nie mogli ominąć, odwracali głowę i żegnali się zabobonnie.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na rudaslaska.naszemiasto.pl Nasze Miasto