Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kalki językowe zadomowiły się w polszczyźnie. Tych sformułowań lepiej unikać? Wyjaśniamy, czy zawsze są błędem

Magdalena Konczal
Magdalena Konczal
Kalki z języków obcych. Czy są poprawne?
Kalki z języków obcych. Czy są poprawne? 123RF/ zdjęcie seryjne
Kalki językowe to szczególna forma zapożyczeń, która polega na tym, że zapożyczona zostaje jedynie znaczeniowa forma wyrazu. Niektórzy postrzegają je jako zagrożenie dla języka, inni – jako szansę. Część kalk na dobre zakorzeniła się w polszczyźnie. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że mówiąc „nastolatek”, mają do czynienia z kalką z języka angielskiego (ang. teenager). Wyjaśniamy, czy wszystkie kalki są błędem i których z nich lepiej unikać.

„Kalk” czy „Kalek”? Problemy z odmianą

Zanim jednak na dobre zatrzymamy się przy konkretnych przykładach kalk językowych, warto zastanowić się nad odmianą wyrazu „kalki”. Problem pojawia się, gdy chcemy użyć go w dopełniaczu liczby mnogiej (np. tak jak w poprzednim zdaniu).

Powiedzielibyśmy, że: zatrzymamy się przy konkretnych przykładach (kogo? czego?) „kalek” czy „kalk” językowych? Bardziej intuicyjna wydaje się pierwsza wersja, można by było więc przypuszczać, że jest ona poprawna. Jednak językoznawcy zaznaczają, że lepiej jej się wystrzegać. W Słowniku Gramatycznym Języka Polskiego widnieje ona jako niezalecana. Ostrzeżenie przed stosowaniem takiego wariantu zostało także zawarte w Nowym Słowniku Poprawnej Polszczyzny PWN pod red. A. Markowskiego.

Zaleca się stosowanie formy „kalk” zamiast „kalek”, by rozróżnić odmianę dwu wyrazów. Mówimy „kalka – kalk”, ale „kaleka – kalek”.

Kalki językowe. Czy wszystkich trzeba unikać?

Niektórzy uważają, że kalki językowe to konstrukcje, których powinniśmy się wystrzegać. Warto jednak podejść do tego tematu z trochę większą wyrozumiałością. W momencie, gdy w języku polskim brakuje jakiegoś wyrazu, a zastosowanie kalki językowej pozwala ten brak uzupełnić – dobrym rozwiązaniem może okazać się zastosowanie takiej konstrukcji. Nie warto jednak powielać anglicyzmów czy rusycyzmów, gdy mamy rodzime zwroty.

W polszczyźnie wyróżnia się gramatyczne, semantyczne (znaczeniowe) oraz frazeologiczne kalki językowe. Gdybyśmy dokładnie przyjrzeli się sformułowaniom, które stosujemy, mogłoby się okazać, że wiele z nich jest kalkami lub standardowymi zapożyczeniami z innych języków.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści (5) - oszustwo na kartę NFZ

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Kalki językowe zadomowiły się w polszczyźnie. Tych sformułowań lepiej unikać? Wyjaśniamy, czy zawsze są błędem - Strefa Edukacji

Wróć na rzeszow.naszemiasto.pl Nasze Miasto