100 lecie istnienia Ochotniczej Straży Pożarnej Sanok Olchowka [zdjęcia]

W obchodach wzięli udział, m.in. władze miasta, przedstawiciele Zarządu Województwa podkarpackiego, służb mundurowych oraz okolicznych ochotniczych straży pożarnych wraz z pocztami sztandarowymi, a także mieszkańcy Sanoka. Uroczystości rozpoczęły się mszą św. odprawioną w kościele w dzielnicy Olchowce.

Stamtąd goście, w towarzystwie Zakładowej Orkiestry Dętej Przedsiębiorstwa Górnictwa Nafty i Gazu Oddział w Sanoku, przeszli do remizy OSP Sanok Olchowce, gdzie odbyła się część oficjalna. Stała się ona okazją do wręczenia strażakom odznaczeń resortowych, strażackich i samorządowych.

Prezydium Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, nadało:

Złoty Znak Związku dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Sanoku Olchowcach - za wieloletnią działalność w ochronie przeciwpożarowej dla dobra społeczeństwa i Rzeczypospolitej Polskiej,

Medal Honorowy im Bolesława Chomicza - druhowi Janowi Hydzikowi, w uznaniu szczególnych zasług dla rozwoju i umacniania związku
Złoty medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” dla Antoniego Sieniawskiego
Srebrny medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” otrzymali:
Szczepan Myćka
Grzegorz Podolak
Krzysztof Śnieżek
Krzysztof Szczurek

Brązowy medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” otrzymali:
Krzysztof Adamczyk
Jacek Podolak

Odznaki „Strażak Wzorowy” nadane przez prezydium zarządu oddziału powiatowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej powiatu Sanockiego otrzymali:
Krzysztof Cioć
Paweł Biodrowicz
Mariusz Demkowicz
Robert Kędra
Michał Sawczak
Paweł Zawidlak

Odznaczenia nadało także Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. Odznaką „Zasłużony dla Miasta Sanoka” uhonorowało Ochotniczą Straż Pożarną Sanok Olchowce, zaś „Medal Grzegorza z Sanoka” otrzymali: Zdzisław Krajewski, Eugeniusz Sabat, Stanisław Sieniawski, Roman Grochowianka, Zdzisław Mazal.

Odsłonięto również tablicę pamiątkową ufundowaną przez Grzegorza Wisłockiego. Następnie głos zabrali zaproszeni goście. Jednym z nich był Burmistrz Miasta Sanoka Wojciech Blecharczyk, który w krótkim wystąpieniu podkreślił, jak ważną dla miasta jest działalność olchowieckiej jednostki oraz przekazał strażakom życzenia z okazji jubileuszu.
Po oficjalnych uroczystościach odbyła się festyn, połączony z występami artystycznymi, zabawą taneczną. Nie zabrakło oczywiście strażackiej grochówki.

Historia powstania i działalności OSP Olchowce

Historia OSP w Olchowcach sięga 1912 roku, kiedy to formalnie powołano pierwszą jednostkę Straży Ogniowej. Trudno jednoznacznie określić powód jej powstania – czy był to rezultat jakiegoś pożaru czy też inne względy. Można jednak śmiało stwierdzić, że ówczesne społeczeństwo Olchowiec musiało być bardzo dobrze zorganizowane, a przy tym posiadać
duże poczucie wspólnoty, aby działać w imię wyższego dobra.

Za założyciela jednostki uznawany jest ówczesny wójt Olchowiec Wasyl Kopij, który jako naczelnik stanął na jej czele. Od samego początku Straż Ogniowa prężnie współpracowała
z mieszkańcami wsi. Przy wspólnej aprobacie udało się nie tylko zbudować drewnianą remizę, ale także zakupić konną sikawkę oraz kilka węży.
W 1918 roku naczelnika Kopija zastąpił Dymitr Hostyński. Z powodu wyjazdu do Stanów Zjednoczonych, zrzekł się funkcji 2 lata później. Stanowisko to objął Teodor Nebesio, który po pięciu latach urzędowania również wyemigrował do USA. W roku 1925 naczelnikiem został Jan Bedzyk, a 2 lata później, po wyborach, jego miejsce zajął Paweł Michniowski, który pełnił tę funkcję do 1947.

Okres jego urzędowania przypadł na czasy okupacji. Wiemy, że pod okupacją niemiecką organizacja była nie tylko tolerowana, ale i przynależność do niej dawała pewne przywileje. Strażacy nie podlegali tzw. „brance” do przymusowych robót w Niemczech, dostawali także przepustki nocne.
W 1947 r. urząd naczelnika objął Antoni Bodziak, a po nim do końca 1948 sprawował
go Michał Biodrowicz. Od 1949 roku Straż Ogniowa zaczęła funkcjonować jako Ochotnicza Straż Pożarna. Pierwszym jej komendantem wybranym na walnym zebraniu w styczniu 1949 roku został Franciszek Dzięgałło – późniejszy członek honorowy OSP. Funkcję prezesa jednostki
pełnił wówczas Stanisław Żebracki, który był również przewodniczącym Gminnej Rady Narodowej w Olchowcach. Ówczesny zarząd znacząco zapisał się na kartach historii OSP. Dzięki funduszom pochodzącym z mienia wiejskiego zakupiono pierwszy w historii samochód dla OSP. Był to dodge o nośności 1 tony, pochodzący z wojskowego demobilu. Pierwszymi kierowcami byli: Stanisław Michałkiewicz, Roman Wojtasik i Zdzisław Mazal.
Pozyskanie pojazdu wiązało się jednak z problemem, gdyż w ówczesnej remizie brakowało miejsca. Wystąpiono, więc z prośbą do władz Spółdzielni Produkcyjnej o przekazanie niewykorzystywanego magazynu na nawozy. Prośba spotkała się z pozytywnym odzewem.

Budynek wymagał pewnych remontów jak i przebudowy. Wszystkie potrzebne prace wykonane zostały w czynie społecznym. Od tego czasu siedzibą OSP był właśnie ten obiekt.
W roku 1951 jednostka pozyskała motopompę M-88 wraz z wężami ssawnymi i tłocznymi
z Komendy Powiatowej Straży Pożarnych w Sanoku. Jednostka starała się także pozyskiwać porzebne fundusze na własną rękę poprzez organizację zabaw ludowych.
W 1966 roku powołano nowy Zarząd. W jego skład weszli: Franciszek Dzięgałło – prezes; Michał Wojciechowski – naczelnik; Aleksander Halicki – skarbnik. Nowy zarząd musiał sprostać coraz to większym wymaganiom, stawianym ochotnikom przez władze związkowe.
Po raz pierwszy zaczęto wysyłać strażaków na szkolenia, organizowane przez Komendę Powiatową Straży Pożarnej w Sanoku.
W omawianym okresie przywiązywano dużą wagę do szukania nowych członków.
Zaczęła rozwijać się współpraca z młodym pokoleniem. W remizie otwarto świetlicę, zorganizowano zespół artystyczny składający się z grupy tanecznej i chóru.
Ćwiczenia zespołu prowadził jako dyrygent i reżyser Eugeniusz Sabat. Zespół występował
m.in. w Olchowcach, Markowcach, Kostarowcach, Tyrawie Wołoskiej. Rezultatem takich
działań było pozyskanie nowych 8 ochotników.
W roku 1968 zarząd postawił sobie nowy cel: zdobycie typowego wozu bojowego.
W tym celu skierowano prośbę do Zakładów Przemysłu Gumowego „Stomil” w Sanoku,
a w efekcie pozyskano Stara 20. Przy remoncie pracowali członkowie OSP, a oficjalne przekazanie wozu nastąpiło 20 lipca 1973 roku przez komendanta powiatowego straży pożarnych kpt. Leopolda Olearczyka.
W latach 70. XX wieku zapoczątkowana wcześniej współpraca z młodzieżą zaowocowała wzrostem liczby kandydatów do służby pożarniczej. Po raz pierwszy w historii powołano
10 osobowe drużyny młodzieżowe: męską z dowódcą Zygmuntem Glazerem oraz żeńską
pod komendą Reginy Milan. Dzięki pełnemu wyposażeniu młodzież bardzo szybko osiągnęła wysoki poziom wyszkolenia.
Jednostka rozwijała się świetnie. Dokonano wymiany wozu bojowego na nowszego
Stara 25, oddając dotychczasowy strażakom z Mrzygłodu. Ponadto ciągle wzrastała liczba chętnych, co wymuszało stworzenie nowych możliwości szkolenia. Chciano wybudować w pobliżu jednostki plac ćwiczeń. Pomimo otrzymania niezbędnych zgód od odpowiednich jednostek,
OSP straciła grunt. Po przeprowadzonej komasacji został on przekazany pod budowę agronomówki. Strażaków w odzyskaniu ziemi wspierało wiele znaczących osób. Wśród nich znaleźli się: komendant powiatowy kpt. poż. Leopold Olearczyk, komendant wojewódzki z Krosna
płk. poż. Tadeusz Kubit, nie obyło się także bez interwencji z Komendy Głównej.

Wspólne wysiłki opłaciły się – zjednoczeni wysiłkami ochotnicy jednogłośnie uchwalili,
że będą budować Dom Strażaka. Szybko powołano Społeczny Komitet Budowy Domu Strażaka – na czele z naczelnikiem Michałem Wojciechowskim, zakupiono projekt budynku,
zapewniono wsparcie finansowe ze strony Powszechnego Zakłady Ubezpieczeń oraz zadbano
o sojuszników na wielu szczeblach. Wszechstronną pomoc okazywał strażakom naczelnik Sanoka Ryszard Grzebień, naczelnik Wydziału Spraw Wewnętrznych Urzędu Miasta Tadeusz Czajkowski oraz pracownik Urzędu Miasta Jan Siedlecki. Poparcie spływało także ze strony Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnej w Krośnie z komendantem płk. poż. Tadeuszem Kubitem
i kwatermistrzem ppłk poż. Mieczysławem Prugarem na czele. Osobami szczególnie zasłużonymi w tym okresie byli: Adam Kuzicki, Zdzisław Mazal i Eugeniusz Sabat. Budowa, która rozpoczęła się w roku 1979, swój finał miała w 1984 roku.
Było to ostatnie dokonanie zarządu w takim składzie. W lutym 1985 roku wybrano nowe władze. Prezesem został Zdzisław Mazal, funkcję skarbnika objął Eugeniusz Sabat, natomiast stanowisko naczelnika piastował w dalszym ciągu Michał Wojciechowski. Zarząd zarejestrowano w sądzie, dzięki czemu mógł on prowadzić działalność gospodarczą. W kadencji tej zacieśniano także współpracę z Radą Dzielnicy Olchowce. Współpracy ze środowiskiem nie trzeba było zacieśniać, układała się wzorowo dzięki wspólnym przedsięwzięciom.
31 maja 1987 roku odbyła się uroczystość 75 lecia powstania Ochotniczej Straży Pożarnej.
W dniu najważniejszych uroczystości jednostka otrzymała sztandar. Ten zaszczytny znak tożsamości udekorowany został Złotym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa” oraz Odznaką „Zasłużony dla Sanoka”. Rok wcześniej jednostka wzbogaciła się także o nowy wóz bojowy Star 200, który wykorzystywany jest do dnia dzisiejszego.
Kolejne zmiany w zarządzie miały miejsce w roku 1998. Na stanowisko prezesa powołano wówczas Mariana Wojnarowskiego, a gospodarzem Domu Strażaka został
Zdzisław Krajewski. Fundusze pozyskane z wynajmowania sali Domu Strażaka jak i zaplecza gospodarczego przeznaczano na modernizację remizy. Nadwyżki pieniężne lokowane były
w nabytkach sprzętowych, niezbędnych w codziennej służbie.
W 1991 roku w związku ze zmianą przepisów regulujących organizację i działanie służb ratowniczych, Ochotnicza Straż Pożarna przekazała swój sprzęt i wyposażenie bojowe Urzędowi Miasta Sanoka – stając się ich użytkownikiem, odpowiedzialnym za konserwację i eksploatację.
W 2000 roku wygląd remizy uległ zmianie, a przed budynkiem postawiono kapliczkę
z figurą św. Floriana – patrona strażaków. Oddanie jednostki pod jego opiekę nastąpiła 7 maja tegoż roku.
Rok 2001 przyniósł kolejne zmiany na stanowiskach kierowniczych. Nowy zarząd przedstawiał się następująco: prezes - Eugeniusz Sabat, naczelnik - Roman Grochowianka, skarbnik - Stanisław Sieniawski, sekretarz - Krzysztof Szczurek, zastępca prezesa – Edward Sieniawski, zastępca naczelnika - Zdzisław Dzięgałło. Skład zarządu uzupełnili Marcin Kopiec i Krzysztof Śnieżek. Komisję rewizyjną tworzyli: Zdzisław Krajewski, Jakub Paściak i Marian Wojnarowski.
Głównym zadaniem zarządu było wybudowanie świetlicy wraz z zapleczem.
Dzięki pracy społecznej m.in. Romana Grochowianki, Jana Hydzika, Zdzisława Krajewskiego, Szczepana Myćki, Józefa Podolaka, Stanisława Sieniawskiego, Krzysztofa Śnieżka całość została oddana do użytku w roku 2004. Rok później wyremontowano także kuchnię.
Na kolejne zmiany i remonty przyszedł czas w roku 2008. Dzięki poparciu Burmistrza Wojciecha Blecharczyka i radnych miejskich z budżetu miasta sfinansowano wymianę drzwi garażowych. Jednostka wzbogaciła się wówczas o nową motopompę tohatsu, której zakup umożliwiło uzyskanie dotacji z Urzędu Miasta oraz Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Nie były to jedyne zakupy. W 2010 OSP obdarowana została nowoczesnym samochodem ratowniczo - gaśniczym mercedes - benz atego. Jego zakup możliwy był dzięki dofinansowaniu z funduszów Unii Europejskiej, przy materialnym wsparciu sanockiego samorządu miejskiego. Prowadzono także wiele remontów zarówno wewnątrz budynku, jak i obejmujących teren dookoła.
Ochotnicza Straż Pożarna nie jest służbą zajmującą się jedynie zagrożeniem ogniowym.
Jest służbą wszechstronną, niosącą pomoc we wszystkich sytuacjach wymagających wsparcia
ze strony fachowych ratowników. Jedną z ciekawszych akcji w jakiej OSP brała udział w latach 60., była interwencja na budowie zapory w Solinie, która uległa znacznemu zniszczeniu przez spiętrzone wody Sanu. Kolejną znaczącą akcją był pożar w Muzeum Budownictwa Ludowego
w 1994 roku. OSP Sanok Olchowce była pierwszą jednostką która dotarła na miejsce akcji.

Z głośniejszych interwencji wymienić należy także: wyjazd na pomoc powodzianom
z Sokolików koło Tarnobrzega (1997), udział w gaszeniu zabytkowej cerkwi w Komańczy (2006), walkę z pożarami zabudowań Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Jurowcach i Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Moszczańcu, gaszenie rozległego pożaru, który ogarnął 20 ha tzw. czołgowiska, a przy tym zagrażał skansenowi i okolicznym lasom.
W jubileuszowym roku w skład Ochotniczej Straży Pożarnej w Sanoku Olchowcach wchodzi 32 ochotników.
Zarząd tworzą: Prezes – Roman Grochowianka, Naczelnik – Krzysztof Adamczyk, Wiceprezes – Krzysztof Śnieżek, Zastępca Naczelnika – Stefan Myćka, Skarbnik – Krzysztof Szczurek, Sekretarz – Michał Pieprzak, Michał Sawczak, Edward Sieniawski, Paweł Zawidlak
W Komisji Rewizyjnej zasiadają: Przewodniczący – Zdzisław Krajewski, Paweł Biodrowicz, Grzegorz Podolak

Członkowie: Krzysztof Cioć, Mariusz Demkowicz, Zdzisław Dzięgałło. Mariusz Gnap, Piotr Grochowianka, Jan Hydzik, Robert Kędra, Stanisław Kmieciński, Łukasz Kruszyński, Daniel Kuzicki, Zdzisław Mazal, Marek Nastyn, Jacek Podolak, Józef Podolak, Marcin Raksyk, Jerzy Rojek, Eugeniusz Sabat, Antoni Sieniawski, Stanisław Sieniawski, Grzegorz Wisłocki.