Wystawa "Woda – serce społeczności"

Ekspozycję można zwiedzać od 9 do 30 września 2014 r. w budynku WiMBP w Rzeszowie przy ul. Sokoła 13, w godzinach otwarcia biblioteki.

Wstęp wolny!

W ramach obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa Dział Informacyjno - Bibliograficzny WiMBP w Rzeszowie przygotował wystawę „Woda – serce społeczności”, która ma na celu pokazanie roli rzeki w procesie osadniczym oraz w życiu gospodarczym i kulturalnym społeczeństwa.

Jednym z czynników przyrodniczych wpływających na osadnictwo jest woda. Najwięcej osad powstawało w dolinach rzecznych. Miało to znaczenie zarówno gospodarcze, jak i strategiczne.

Drogi wodne były najważniejszymi naturalnymi szlakami transportowymi. Flisactwo uprawiano już we wczesnym średniowieczu. Na wystawie przedstawiono, m.in. Ulanów, pow. niżański, który od XVI do XX w. miał najbogatsze tradycje flisackie w Polsce. Stąd pochodzili retmani, którzy prowadzili spływy nie tylko Sanem i Wisłą, ale także innymi rzekami polskimi. Chociaż czasy świetności flisactwa dawno już minęły, są ludzie dla których tradycja flisacka wciąż żyje. Na ekspozycji pokazano działania Bractwa Miłośników Ziemi Ulanowskiej, którego największym z dotychczasowych przedsięwzięć jest organizacja spławów tratew.

Zaprezentowano również architekturę nierozerwalnie związaną z rzekami: zabytkowe i współczesne mosty, m.in.: mosty na Sanie w okolicach Krywego, stary most w Iwoniczu – wsi, most na Dukielce w Dukli, kamienny most w Olchowcu, most na potoku Badoń w Krośnie, kładka na Sanie w Bachowie, wisząca kładka na Sanie na Wybrzeżu (pow. przemyski, gm. Dubiecko), Most Zamkowy w Rzeszowie, jak również informacje o młynach i tartakach wodnych działających na terenie woj. podkarpackiego: młyn wodny w Woli Komborskiej, ruiny młyna przy ujściu Hulskiego do Sanu.

Podkarpackie jest bogate w tradycje i obyczaje. Obrzędy ludowe towarzyszą ludziom od zawsze. Są nieodłącznymi czynnościami i praktykami w zakresie uroczystości zbiorowych, religijnych i świeckich. Obok języka są ważnym elementem wiążącym grupy społeczne. Na wystawie zaprezentowano materiały przedstawiające wierzenia, np. cudowne źródełka, m.in.: w Kalwarii Pacławskiej, Zwierzyniu pow. leski, Przylasku, Borku Starym, Krzemienicy, Głogowie Małopolskim, a także studzienkę w pustelni św. Jana na wzgórzu Zaśpit k. Trzciany, studnię zabytkową w Dynowie oraz obrzędy ludowe związane z wodą, kultywowane w naszym regionie: święcenie wody w Giedlarowej, prawosławne święto Jordanu w Sanoku, chrzest, lejek – lany poniedziałek w Kolbuszowej, topienie Marzanny, wianki – noc świętojańska w Przemyślu, odpust na rzece Wiar w Kalwarii Pacławskiej.

Wystawa przygotowana została ze zbiorów własnych WiMBP w Rzeszowie. Ekspozycję można zwiedzać od 9 do 30 września 2014 r. w godzinach otwarcia biblioteki przy ul. Sokoła 13.

oprac. Informatorium