Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Od ogórka do mercedesa, czyli miejska komunikacja w Rzeszowie ma już 70 lat

wt, PSMK
Wojciech Turżański/PSMK
Symboliczną rocznicę powołania komunikacji miejskiej w stolicy Podkarpacia obchodzić będziemy w piątek, 2 marca.

Dokładnie 70 lat temu, 2 marca 1948 roku o godzinie 9 rano w rzeszowskim Ratuszu odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Miejskiej Rady Narodowej, na którym w punkcie czwartym przyjętego porządku obrad, rozpatrzono wniosek Zarządu Miejskiego o utworzeniu nowego przedsiębiorstwa miejskiego pod nazwą „Miejska Komunikacja Samochodowa”.

Zgromadzeni na posiedzeniu radni, biorąc pod uwagę katastrofalny brak środków komunikacyjnych w mieście, jednogłośnie uchwalili wniosek o powołaniu przedsiębiorstwa.

Przy rozpatrywaniu wniosku, radni wielokrotnie wspominali o potrzebie sprawnego oraz szybkiego przemieszczania się po mieście. Na posiedzeniu rozpatrzono także wniosek o zakup autobusu, w rezultacie czego upoważniono Zarząd Miejski do zakupienia jednego autobusu marki Polski Fiat dla potrzeb MKS. Ponadto Rada zwróciła się do wojewódzkich władz samorządowych o subwencję na ten cel.

Przedsiębiorstwo MKS rozpoczęło działalność przy Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Rzeszowie. Podstawowym celem nowo powstałego przedsiębiorstwa było świadczenie usług przewozowych na terenie Rzeszowa w ramach regularnej komunikacji autobusowej. Poważnym problemem okazało się jednak zdobycie pojazdu do prowadzenia przewozów pasażerskich. Po wielu staraniach udało się wreszcie zakupić pierwszy autobus, ale dopiero po zaciągnięciu przez Zarząd Miejski krótkoterminowej pożyczki na okres dwóch lat.

Autobus zakupiono w marcu od byłego przedsiębiorcy przewozowego Józefa Lewickiego, podobno na korzystnych warunkach. Był to przedwojenny autobus marki Polski Fiat 621R o numerze rejestracyjnym T-55063. Wprawdzie już mocno wyeksploatowany, ale dzięki zaangażowaniu i pomocy pracowników Straży Pożarnej szybko przygotowany do jazdy i w pełni sprawny technicznie. Posłużył on jako pierwszy środek transportu komunikacji miejskiej w powojennym Rzeszowie. Autobus garażował w pomieszczeniach Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Rzeszowie przy ul. Mickiewicza (dzisiaj to Galeria Targowa), gdzie w jednym z pomieszczeń mieściło się także biuro MKS.

Początkowo miał kursować na trasie Pobitno – Plac Farny, jednak w ostateczności, chcąc zapewnić szerszy dostęp do komunikacji, zdecydowano się na wydłużenie pierwszej linii przez ul. 3 Maja i Świerczewskiego (obecnie Zamkowa) do ul. Dąbrowskiego - bloki PZL. Pierwszymi kierowcami autobusu byli: Tadeusz Myśliwiec i Edward Żarski, a pierwszymi konduktorami: Antoni Broda i Władysław Kociak. Natomiast przedsiębiorstwem MKS kierował Stanisław Żatki, który był głównym organizatorem nowopowstałego przedsiębiorstwa.

Jak dumnie donosiła ówczesna „Rzeszowska Trybuna Robotnicza” w wydaniu z dnia 10 marca 1948 roku, autobus marki Polski Fiat miał kursować od 15 marca przez cały dzień od godziny 6-tej rano do 21 wieczorem. W rzeczywistości jednak, jak wspomina jeden z pierwszych kierowców - Tadeusz Myśliwiec, autobus wyjechał na linię dopiero końcem marca i przez pierwszą dekadę kwietnia woził ludzi organizując w szczegółach regularną komunikację w mieście.

Początkowo nie było wyznaczonych przystanków, a wsiadanie odbywało się przez zatrzymanie autobusu za pomocą machnięcia ręką. Na linii wraz z obsługą autobusu jeździł także kierownik MKS, który opracowywał szczegółowy rozkład jazdy i ustalał miejsca na przystanki. Pan Myśliwiec przyszedł pierwszego dnia do pracy na drugą zmianę i jak wspomina, pierwszy dzień jazdy autobusu na linii wywołał bardzo wielki entuzjazm wśród mieszkańców miasta. Przejazd całą trasą w jedną stronę trwał przeciętnie pół godziny.

Takie były początki komunikacji miejskiej w naszym mieście w trudnym powojennym okresie. Warto w tym miejscu przypomnieć, że pierwsza próba powołania regularnej komunikacji autobusowej w Rzeszowie miała miejsce 90 lat temu, już w okresie międzywojennym. Komunikacja taka została uruchomiona końcem października 1928 r., ale funkcjonowała zaledwie kilka lub kilkanaście dni.

W 1958 r. MKS została przekształcona w istniejące nieprzerwanie do dzisiaj Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne. Od kilku lat funkcje przewoźnika i organizatora komunikacji miejskiej w Rzeszowie zostały rozdzielone. Przewoźnikiem pozostało MPK, zaś organizacją komunikacji, w tym rozkładów jazdy oraz dystrybucją biletów zajął się utworzony w 2009 r. Zarząd Transportu Miejskiego.

W ciągu 70 lat działalności przez MPK przewinęło się 875 sztuk autobusów różnych typów (liczba przybliżona), przewieziono setki milionów pasażerów. Obecnie rzeszowski przewoźnik obsługuje 50 linii dziennych, 3 linie specjalne dla pracowników stref SSE, jedną linię na lotnisko oraz trzy linie nocne. Ponadto w okresie 1 listopada przewoźnik uruchamia linie specjalne na rzeszowskie cmentarze.

Aktualnie tabor liczy 179 szt. autobusów. W 2018 r. miasto zakupi 50 sztuk nowych autobusów: 10 sztuk autobusów 12-metrowych marki Autosan, 30 sztuk autobusów przegubowych marki Solaris oraz największą nowość - 10 sztuk autobusów z napędem elektrycznym marki Solaris. Obecnie przewoźnik posiada zmodernizowaną zajezdnię w Rzeszowie przy ulicy Lubelskiej, która zostanie również w tym roku rozbudowana o płytę postojową i urządzenia do ładowania autobusów elektrycznych.

***
Artykuł powstał w oparciu o materiały przygotowane przez Podkarpackie Stowarzyszenie Miłośników Komunikacji. Zarejestrowane w styczniu 2018 r. stowarzyszenie zostało założone przez środowisko osób skupionych wcześniej wokół Podkarpackiego Forum Miłośników Komunikacji. Wśród celów PSMK znajduje się nie tylko propagowanie transportu publicznego, ale także m.in. kolekcjonowanie pamiątek i zabytków związanych z transportem publicznym oraz udział w restaurowaniu, konserwacji oraz przywracaniu sprawności technicznej zabytków transportu publicznego.

POLECAMY:

ZOBACZ TEŻ: Autobusy bez kierowców w Rzeszowie?

od 12 lat
Wideo

Stop agresji drogowej. Film policji ze Starogardu Gdańskiego

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na rzeszow.naszemiasto.pl Nasze Miasto